درباره دوره:
ترمودینایک و مکانیک اماری به بررسی سیستم‌هایی با تعداد ذرات بسیار بالا (از رده ی عدد آووگادرو) می‌پردازد. در این مبحث، با استفاده از خاصیتهای میکروسکوپی این ذرات مانند ساختار اتمی و برهمکنش بین آنها، اطلاعاتی در مورد خواص ماکروسکوپی سیستم مانند فشار، انتروپی و انرژی آزاد گیبس، از طریق محاسبات و روشهای آماری به دست می‌آید. پیش نیاز این درس فیزیک ٢ میباشد. پیامی از طرف استاد درس:
*Caveat*: These lectures and the special choice of the subjects covered here as the syllabus should in no ways be considered as a substitute for a good textbook or the standard syllabus of your school. It is strongly advised that you consult standard textbooks closely, and do not rely on these lectures alone. These lectures have not yet been double-checked by the lecturer, thus they may still contain scientific errors. If, anyhow,you would like to use these lectures, beware of this point and use them at your own risk.Hopefully, annotated versions of the lecture files with corrections and explanatory comments will be available in near future.
***متأسفانه جلسه بیستم ضبط نشده‌است***
فیلم های آموزشی:
1 - جلسه اول - بخش ١
2 - جلسه اول - بخش ٢
3 - جلسه دوم - بخش ١
4 - جلسه دوم - بخش ٢
5 - جلسه سوم - بخش ١
6 - جلسه سوم - بخش ٢
7 - جلسه چهارم - بخش ١
8 - جلسه چهارم - بخش ٢
9 - جلسه چهارم - بخش ٣
10 - جلسه پنجم - بخش ١
11 - جلسه پنجم - بخش ٢
12 - جلسه ششم - بخش ١
13 - جلسه ششم - بخش ٢
14 - جلسه هفتم - بخش ١
15 - جلسه هفتم - بخش ٢
16 - جلسه هفتم - بخش ٣
17 - جلسه هشتم - بخش ١
18 - جلسه هشتم - بخش ٢
19 - جلسه نهم - بخش ١
20 - جلسه نهم - بخش ٢
21 - جلسه دهم - بخش ١
22 - جلسه دهم - بخش ٢
23 - جلسه یازدهم - بخش ١
24 - جلسه یازدهم - بخش ٢
25 - جلسه دوازدهم - بخش ١
26 - جلسه دوازدهم - بخش ٢
27 - جلسه سیزدهم - بخش ١
28 - جلسه سیزدهم - بخش ٢
29 - جلسه چهاردهم - بخش ١
30 - جلسه چهاردهم - بخش ٢
31 - جلسه پانزدهم - بخش ١
32 - جلسه پانزدهم - بخش ٢
33 - جلسه شانزدهم - بخش ١
34 - جلسه شانزدهم - بخش ٢
35 - جلسه شانزدهم - بخش ٣
36 - جلسه هفدهم - بخش ١
37 - جلسه هفدهم - بخش ٢
38 - جلسه هجدهم - بخش ١
39 - جلسه هجدهم - بخش ٢
40 - جلسه هجدهم - بخش ٣
41 - جلسه نونزدهم - بخش ١
42 - جلسه نونزدهم - بخش ٢
43 - جلسه بیست و یکم - بخش ١
44 - جلسه بیست و یکم - بخش ٢
45 - جلسه بیست و دوم - بخش ١
46 - جلسه بیست و دوم - بخش ٢
47 - جلسه بیست و سوم
درباره دوره:
*Caveat*: These lectures and the special choice of the subjects covered here as the syllabus should in no ways be considered as a substitute for a good textbook or the standard syllabus of your school. It is strongly advised that you consult standard textbooks closely, and do not rely on these lectures alone. These lectures have not yet been double-checked by the lecturer, thus they may still contain scientific errors. If, anyhow,you would like to use these lectures, beware of this point and use them at your own risk.Hopefully, annotated versions of the lecture files with corrections and explanatory comments will be available in near future.
فیلم های آموزشی:
1 - جلسه اول - معادلات دیفرانسیل . معادله برنولی . مختصات قطبی کروی
2 - جلسه دوم
3 - جلسه سوم - معادلات دیفرانسیل مرتبه دوم
4 - جلسه چهارم - قضیه فوکس
5 - جلسه پنجم - معادلات دیفرانسیل خطی . روش بسط سری فروبینیوس
6 - جلسه ششم - معادله لژاندر ؛ ریشه های معادله اندیسی
7 - جلسه هفتم - جداسازی - قضیه Lagrange
8 - جلسه هشتم - بررسی خواص و ریشه های معادله شرودینگر
9 - جلسه نهم - آنالیز مختلط - جبر مختلط
10 - جلسه دهم - شرایط کوشی-ریمان - تابع تحلیلی
11 - جلسه یازدهم - انتگرال روی خم در صفحه ی مختلط
12 - جلسه دوازدهم - قضیه کوشی و عکس آن
13 - جلسه سیزدهم - فرمول انتگرال کوشی
14 - جلسه چهاردهم - سری لورن
15 - جلسه پانزدهم - قضیه مانده ها
16 - جلسه شانزدهم - توابع چند نقطه ای
17 - جلسه هفدهم - نقاط شاخه ای
18 - جلسه هجدهم - انتگرال های حقیقی با استفاده از حساب مانده ها
19 - جلسه نوزدهم - تقریب نقطه زینی
20 - جلسه بیستم - تقریب نقطه زینی
21 - جلسه بیست و یکم - اثبات قضیه Fuchs
22 - جلسه بیست و دوم - سری فوریه و تبدیلات فوریه
23 - جلسه بیست و سوم - تبدیل فوریه برای یک تابع عام
24 - جلسه بیست و چهارم - قضیه پارسوال و نتایج آن
25 - جلسه بیست و پنجم - تبدیل فوریه گسسته
درباره دوره:
*Caveat*: These lectures and the special choice of the subjects covered here as the syllabus should in no ways be considered as a substitute for a good textbook or the standard syllabus of your school. It is strongly advised that you consult standard textbooks closely, and do not rely on these lectures alone. These lectures have not yet been double-checked by the lecturer, thus they may still contain scientific errors. If, anyhow,you would like to use these lectures, beware of this point and use them at your own risk.Hopefully, annotated versions of the lecture files with corrections and explanatory comments will be available in near future.
فیلم های آموزشی:
1 - جلسه اول
2 - جلسه دوم
3 - جلسه سوم
4 - جلسه چهارم
5 - جلسه پنجم
6 - جلسه ششم
7 - جلسه هفتم
8 - جلسه هشتم
9 - جلسه نهم
10 - جلسه دهم
11 - جلسه یازدهم
12 - جلسه دوازدهم
13 - جلسه سیزدهم
14 - جلسه چهاردهم
15 - جلسه پانزدهم
16 - جلسه هفدهم
17 - جلسه هجدهم
18 - جلسه نوزدهم
19 - جلسه بیستم
20 - جلسه بيست و يكم
21 - جلسه بيست و دوم
22 - جلسه بيست و سوم
درباره دوره:
این درس یکی از دروس دانشکده فیزیک و برق است . در این درس با اصول مغناطیسی و الکترومغناطیسی آشنا میشویم . این درس اساس کار نیمه هادی ، انتن ها و رادارها میباشد . در این درس ابتدا با مفاهیم اولیه الکترواستاتیک و حل معادله لاپلاس و کاربرد آن در الکترومغناطیس آشنا می شویم و در ادامه وارد مبحث میدان های مغناطیسی و روابط حاکم بر آن ها و معادلات پایستگی موجود در الکترومغناطیس می شویم.
فیلم های آموزشی:
1 - جلسه اول - مقدمه ، بیان اهداف کلی درس ، آنالیز برداری ، پتانسیل
2 - جلسه دوم - ادامه آنالیز برداری : مختصات خمیده و قضایای اساسی
3 - جلسه سوم - ادامه آنالیز برداری : اتحاد های برداری ؛ معادله لاپلاس
4 - جلسه چهارم - حل معادله لاپلاس در دستگاه دکارتی: روش جداسازی متغیّر، ضرایب فوریه
5 - جلسه پنجم - حل معادله لاپلاس در دستگاه کروی و دستگاه استوانه ای
6 - جلسه ششم - حل معادله لاپلاس : چند مثال ؛ تابع دلتای دیراک
7 - جلسه هفتم - الکتروستاتیک : قانون کولن ، میدان الکتریکی ، پتانسیل الکتریکی
8 - جلسه هشتم - قانون گاؤس، دو قطبی الکتریکی
9 - جلسه نهم - بسط چند قطبی پتانسیل الکتریکی ، مثال
10 - جلسه دهم - حل مسائل مقدار مرزی الکتروستاتیک : معادله لاپلاس و روش تصویر
11 - جلسه یازدهم - تشریح روش تصویر برای حل مسائل مرزی الکتروستاتیک
12 - جلسه دوازدهم - کاربرد هایی از روش تصویر؛ روش ضرایب پتانسیل
13 - جلسه سیزدهم - چند مثال از ضرایب پتانسیل؛ الکتروستاتیک در دی الکتریک : قطبش، بار مقیّد
14 - جلسه چهاردهم - مسائل مرزی در دی الکتریک ، رابطه ساختمندی ، بردار جابه جایی الکتریکی
15 - جلسه پانزدهم - حل مسائل مرزی در دی الکتریکهای خطی ، شرایط مرزی ، مثال
16 - جلسه شانزدهم - حل مثال ، روش تصویر در دی الکتریک
17 - جلسه هفدهم - حل مثال ، نیروی الکتریکی وارد بر پیکربندی ؛ نظریه میکروسکوپی دی الکتریک
18 - جلسه هجدهم - ادامه : معادله کلاسیوس-موسوتی ، معادله لانژون-دبی ، پسماند الکتریکی
19 - جلسه نوزدهم - انرژی الکتروستاتیکی ، انرژی الکتروستاتیکی در رسانا
20 - جلسه بیستم- حل مثال ، انرژی در محیط های خطی ، چگالی انرژی الکتروستاتیکی ، ضرایب پتانسیل
21 - جلسه بیست و یکم - ادامه ضرایب پتانسیل ، ضرایب ظرفیت ، نیروی الکتروستاتیکی
22 - جلسه بیست و دوم - نیروی وارد بر دی الکتریک درون خازن
23 - جلسه بیست و سوم- بخش اول - جریان الکتریکی ، معادله پیوستگی ، محیط رسانای خطی
24 - جلسه بیست و سوم- بخش دوم - جریان پایا و معادله لاپلاس
25 - جلسه بیست و سوم- بخش سوم - شرایط مرزی و یافتن چگالی جریان با حل معادله لاپلاس ، رابطه ساختاری ماده خطی
26 - جلسه بیست و چهارم - شرایط مرزی در مادّه و حالات حدّی ، حل مثال، قوانین مدار ، مثال
27 - جلسه بیست و پنجم - مغناطوستاتیک : قانون بیو-ساوار ، گشتاور وارد بر حلقه بسته ، مثال
28 - جلسه بیست و ششم - گشتاور مغناطیسی، پیچه هلمهولتز ، مثال ، قانون آمپر ، پتانسیل برداری
29 - جلسه بیست و هفتم- بخش اول - مرور جلسه گذشته ، شار مغناطیسی
30 - جلسه بیست و هفتم- بخش دوم - حل مثال از پتانسیل برداری ، بسط چندقطبی پتانسیل برداری ، دوقطبی مغناطیسی ، پتانسیل نرده ای مغناطیسی
31 - جزوه الکترومغناطیس
درباره دوره:
این درس برای دانشجویان دکتری در زمینه فیزیک نظری انرژی های بالا به منظور آشنایی با فیزیک سیاه چاله ها طراحی شده است. پیشنیازهایی از نظریه ی میدان های کوانتومی در سطح کتاب (پسکین-شودر) و نسبیت عام در حد آشنایی با معادلات اینشتین و جواب شوارتزشیلد فرض شده است. به طور کلی این درس به دو قسمت تقسیم شده است. در قسمت نخست سیاه چاله ها به عنوان جواب های کلاسیک معادلات اینشتین مورد بررسی قرار گرفته و در قسمت دوم به جنبه های نیمه کلاسیک و کوانتومی سیاه چاله ها پرداخته شده است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این درس به آدرس زیر مراجعه فرمایید. توضیح درس
خواص کلاسیک سیاه چاله ها:
1 - جلسه اول - مروری کوتاه بر نسبیت عام
2 - جلسه دوم - برنامه درس، اعمال تقارن ها و ساخت جواب های سیاه چاله
3 - جلسه سوم - سیاه چاله ها با تقارن کروی، سیاه چاله شوارتزشیلد، قضیه بیرکهوف، مسیرهای ژئودزیک
4 - جلسه چهارم - مسیرذرات، سیاه چاله شوارتزشیلد در دستگاه های مختصات گوناگون، گسترش بیشینه مختصات، تمامیت ژئودزیک ها
5 - جلسه پنجم - ساختار علی فضا-زمان، تکینگی های مختصاتی، نمودارهای پنرز- کارتر، فضا-زمان ریندلر
6 - جلسه ششم - ابرسطوح نورگونه ، افق کیلینگ، گرانش سطحی، افق دو شاخه ،هندسه نزدیک افق
7 - جلسه هفتم - هندسه نزدیک افق (غیر) تبهگن، انواع افق، ناحیه های مجانبی، نمودار پنرز برای رمبش گرانشی
8 - جلسه هشتم - افق کوشی، فضا-زمان های سراسر هایپربولیک، تکینگی عریان، شرایط انرژی
9 - جلسه نهم - شرایط انرژی، سیاه چاله های باردار در نظریه اینشتین-ماکسول
10 - جلسه دهم - ساختار فضا-زمان سیاه چاله های باردار
11 - جلسه یازدهم - سیاه چاله های باردار فرین، سیاه چاله های پایا در نظریه اینشتین-ماکسول
12 - جلسه دوازدهم - ساختار فضا-زمان سیاه چاله های کر، فرایند پنرز
13 - جلسه سیزدهم - سیاه چاله های کر- نیومن
14 - جلسه چهاردهم - دیفیومورفیسم و قوانین پایستگی، بارهای ADM، بارهای کومار
15 - جلسه پانزدهم - تحول ستارگان و سیاه چاله ها در جهان واقعی، نظریه و مشاهدات 1
16 - جلسه شانزدهم - تحول ستارگان و سیاه چاله ها در جهان واقعی، نظریه و مشاهدات 2
17 - جلسه هفدهم - قضایای تکینگی، سیاه چاله ها و فضازمان ها در حضور ثابت کیهان شناختی ((پاد) دوسیته)
18 - جلسه هجدهم - سیاه چاله های مجانبا (پاد) دوسیته در 4 بعد
19 - جلسه نوزدهم - سیاه چاله های مجانبا (پاد) دوسیته، فضاهای موضعا تخت، گرانش در سه بعد، جواب های موضعا تخت سه بعدی و اوربیفلد کردن
20 - جلسه بیست - جواب های ایستای 3 بعدی، اربیفلد کردن فضا، جواب های موضعا پاد دوسیته و سیاه چاله های BTZ
21 - جلسه بیست و یکم - جواب های 5 بعدی معادلات اینشتین، جواب مایرز-پری
22 - جلسه بیست و دوم - جواب های 5 بعدی، جواب حلقه، خاصیت های نیمه کلاسیکی ، قانون صفرم سیاه چاله ها
خواص نیمه کلاسیک و کوانتومی:
1 - جلسه بیست و سوم - قوانین دینامیک سیاه چاله ها،قانون اول و دوم، انتروپی والد
2 - جلسه بیست و چهارم - قانون سوم دینامیک سیاه چاله ها، ترمودینامیک سیاه چاه ها، حد انتروپی بکنشتاین، دمای سیاه چاله و دمای آنرو
3 - جلسه بیست و پنجم بخش اول - دمای آنرو به روش انتگرال مسیر و روش کوانتش کانونی، کوانتش هموردا، ساختار سیمپلتیک
4 - جلسه بیست و پنجم بخش سوم - دمای آنرو به روش انتگرال مسیر و روش کوانتش کانونی، کوانتش هموردا، ساختار سیمپلتیک
5 - جلسه بیست و ششم - نظریه میدان کوانتومی روی فضای خمیده، ضرایب بوگولیوبوف
6 - جلسه بیست و هفتم - اثر آنرو روی فضا زمان خمیده، تابش هاوکینگ
درباره دوره:
فیلم های آموزشی:
1 - جلسه اول - معرفی درس
2 - جلسه دوم - مواد مغناطیسی (معادلات مربوطه و شرایط مرزی)
3 - جلسه سوم - مواد مغناطیسی (حل میدان های مغناطیسی از طریق معادله لاپلاس)
4 - جلسه چهارم - مدارهای مغناطیسی
5 - جلسه پنجم - مواد دیامغناطیس و پارامغناطیس
6 - جلسه ششم - القای الکترومغناطیس
7 - جلسه هفتم - قانون فارادی
8 - جلسه هشتم - خود القاء و القای متقابل
9 - جلسه نهم - انرژی مغناطیس
10 - جلسه دهم - نیروی مغناطیسی
11 - جلسه یازدهم - انرژی باتری در محیط های غیر خطی
12 - جلسه دوازدهم - مدارهای الکتریکی
13 - جلسه سیزدهم - معادلات ماکسول
14 - جلسه چهاردهم - معادلات ماکسول و تعیین شرایط مرزی
15 - جلسه پانزدهم - معادلات موج و بردار پویین تینگ و انرژی
16 - جلسه شانزدهم - معادلات موج و بردار پویین تینگ و انرژی
17 - جلسه هفدهم - معادلات موج و بردار پویین تینگ و انرژی
18 - جلسه هجدهم - بقای کمیت های اصلی در الکترومغناطیس
19 - جلسه نوزدهم - حل معادله موج در محیط رسانا
20 - جلسه بیستم - انتشار موج تخت در محیط رسانا
21 - جلسه بیست و یکم - بررسی ضرایب بازتاب انعکاس یک موج تکفام در مرز دو محیط رسانا
22 - جلسه بیست و دوم
23 - جلسه بیست و سوم - انتشار موج در محیط رسانا
24 - جلسه بیست و چهارم - انتشار موج در محیط رسانا و نارسانا
25 - جلسه بیست و پنجم - انتشار موج از یک بره
26 - جلسه بیست و ششم - انتشار موج بین سه طیف مختلف
27 - جلسه بیست و هفتم - موج بر٬ پاشندگی
28 - جلسه بیست و هشتم - پاشندگی
29 - جلسه بیست و نهم - پاشندگی
30 - جلسه سی ام - تابش
31 - جلسه سی و یکم - تابش، سطح مقطع تامسون
درباره دوره:
در این درس به آن جنبه از تاریخ نجوم در ایران و جهان اسلامی می‌پردازیم که متمرکز بر ساختار هندسی کیهان بر اساس رصدها و برهان‌های هندسی و طبیعیاتی بود. این مبحث در کتاب‌هایی به عنوان «آثار هیئت» در تمدن اسلامی مطرح بود. علم هیئت درباره‌ی ساختار هندسی افلاک و مدلهای ترکیب آنها برای حرکت دادن سیارات بحث می‌کرد. در این آثار نشان می‌دادند که چگونه بطلمیوس براساس الگوها و ناهنجاری‌های منظم در حرکات سیارات، مدل‌هایی از افلاک کروی طراحی کرد و چه اشکالات و انتقاداتی به این مدل‌ها وارد بود. این مدل‌ها معمولاً از افلاک حامل و تدویر و خارج مرکز ساخته شده اند و گاهی از ترفندهای هندسی دیگر مثل نقطه‌ی محاذات در افلاک ماه، نقطه‌ی معدل‌المسیر، حرکات نقاط ذروۀ فلک تدویر و اوج و حضیض فلک خارج مرکز در آنها استفاده شده است. بعضی از نویسندگان آثار هیئت چون نصیرالدین طوسی، مؤیدالدین عُرضی و قطب‌الدین شیرازی مفصل‌ترین و جامع‌ترین آثار هیئت را در قرن هفتم هجری تألیف کردند. آثار ایشان هم شامل مدلهای بطلمیوسی و هم مدلهای جدیدی بود که برای رفع اشکالات آن مدل‌ها مطرح کرده بودند. ما امروز این مدلهای جدید را به عنوان مدلهای غیربطلمیوسی می‌شناسیم.
این درس برای مقطع کارشناسی‌ارشد تاریخ علم گرایش نجوم تدریس شده است. مخاطبان این درس باید در حد هندسۀ دبیرستان، هندسۀ اقلیدسی بلد باشند. علاوه بر این کسانی که با نجوم رصدی و موقعیت سیارات و حرکات آنها آشنایی دارند، ارتباط بسیار بهتری می‌توانند با محتوای درس بگیرند، هر چند توضیحات لازم دربارۀ نجوم رصدی پیش نیاز در درس مطرح شده است.
این دوره طی 12 جلسه در دانشکده تاریخ علم دانشگاه تهران تدریس شده‌است
تاریخ نجوم در ایران و دوران اسلامی:
1 - جلسه 1: مدل ابرخس و بطلمیوس برای حرکت خورشید
2 - جلسه 2: تعیین خروج از مرکز خورشید در مجسطی
3 - جلسه 3: تعدیل خورشید و مدل افلاک آن
4 - جلسه 4: الگوهای رصدی خورشید در آثار هیئت
5 - جلسه 5: مدل افلاک سیارات خارجی و الگوهای رصدی آنها
6 - جلسه 6: منشاء رصدی نقطه‌ی معدل‌المسیر در مدل سیارات خارجی
7 - جلسه 7: مدل افلاک زهره و الگو رصدی آن
8 - جلسه 8: مدلهای افلاک عطارد و ماه و الگوهای رصدی آنها
9 - جلسه 9: معرفی آثار هیئت در تمدن اسلامی و انواع و ویژگی‌های آنها
10 - جلسه 10: اشکالات مدلهای بطلمیوسی و مدل غیربطلمیوسی
11 - جلسه 11: مدل غیربطلمیوسیِ نصیرالدین طوسی
12 - جلسه 12: دلایل مرکزیت و سکون زمین در مجسطی و آثار هیئت
