الگوی فنجان و دسته یک الگوی ادامه صعودی شناخته شده در تحلیل تکنیکال است.
این مقاله راهنمای جامعی برای درک فنجان و دسته، شامل معیارهای شناسایی، محرکهای روانی، کاربردهای عملی و استراتژیهای مختلف معاملاتی ارائه میدهد.
این راهنما معامله گران را به دانش و ابزارهایی مجهز میکند تا به طور مؤثر از این الگوی ارزشمند برای تصمیم گیریهای آگاهانه سرمایهگذاری استفاده کنند.
الگو فنجان و دسته: تعریفی جامع و کاربردی
الگوی فنجان و دسته یک الگوی ادامه صعودی است که قبل از ادامه روند صعودی قیمت، توقفی در روند صعودی مداوم را نشان میدهد. در کنار الگوی فنجان و دسته، الگوهای دیگری مانند الگوی خفاش در تحلیل تکنیکال نیز مورد توجه معاملهگران قرار میگیرند که هرکدام ویژگیهای خاص خود را دارند.
شبیه یک فنجان با دسته ای در سمت راست است. این الگو از نظر بصری با موارد زیر مشخص میشود:
- فنجان: “U شکل” است که دوره ای از تثبیت و پایه سازی را نشان میدهد. عمل قیمت معمولاً پایین گرد را تشکیل می دهد که نشان دهنده تغییر تدریجی از فشار فروش به فشار خرید است.عمق فنجان باید متفاوت باشد، اما یک فنجان عمیق تر اغلب نشان دهنده الگوی قوی تر است.
- دسته: این قسمت کوچکتر معمولاً با شیب رو به پایین در سمت راست فنجان ظاهر میشود. این نشان دهنده دورهای از تثبیت یک طرف یا کمی نزولی قیمت است که اغلب شبیه یک پرچم یا است. شیب دسته و مدت زمان آن از عوامل بسیار مهم در ارزیابی اعتبار الگو هستند. در حالت ایدهآل، دسته باید در نیمه بالایی فنجان شکل بگیرد و بیش از 50 درصد از سود فنجان عقب نرود.

شناسایی الگو فنجان و دسته در نمودارهای قیمتی
شناسایی دقیق الگوی فنجان و دسته برای معامله موفق بسیار مهم است.برای درک بهتر این الگو، بررسی کندل چیست و نحوه نمایش قیمت در نمودارهای شمعی بسیار ضروری است. معیارهای زیر باید در نظر گرفته شود:
- روند قبلی: الگو باید پس از یک روند صعودی مشخص شکل بگیرد. این روند صعودی پایه و اساس الگو را برای نشان دادن یک ادامه فراهم می کند.
- شکل گیری فنجان: فنجان باید ته گردی داشته باشد که نشان دهنده انتقال تدریجی از فروش به خرید است. مدت زمان تشکیل فنجان میتواند متفاوت باشد، از چند هفته تا چند ماه.
- تقارن: در حالی که کاملاً متقارن نیستند، سمت چپ و راست فنجان باید تقریباً به صورت افقی در یک راستا قرار گیرند. این نشان دهنده تعادل بین خریداران و فروشندگان در طول ادغام است.
- شکل گیری دسته: دسته یک شاخص مهم از استحکام الگو است. دسته کم عمق و شیب دار به سمت بالا صعودی تر از دسته های عمیق و با شیب رو به پایین در نظر گرفته میشود. دستگیره باید به طور ایده آل در یک محدوده نسبتاً تنگ تثبیت شود و فشار فروش کنترل شده را نشان دهد.
- تجزیه و تحلیل حجم: تجزیه و تحلیل حجم یک عنصر حیاتی در اعتبارسنجی الگو است. حجم معمولاً با شکل گیری الگو کاهش مییابد، به ویژه در طول شکل گیری دسته. افزایش قابل توجه حجم در خروج از دسته، سیگنال صعودی را تقویت میکند. این نشان دهنده فشار خرید قوی است که قیمت را به سمت بالا هدایت میکند. درک روند حجم در الگوی فنجان و دسته میتواند به معاملهگران کمک کند تا وضعیت بازار خرسی و گاوی را بهتر تحلیل کنند.
- ملاحظات بازه زمانی: الگوی فنجان و دسته را میتوان در بازههای زمانی مختلف، از نمودارهای روزانه گرفته تا نمودارهای ماهانه، شناسایی کرد. انتخاب بازه زمانی مناسب به استراتژی و افق سرمایه گذاری معامله گر بستگی دارد.

تفاوت الگوی فنجان و دسته با سایر الگوهای ادامه دهنده
در مسیر یادگیری الگوهای معاملاتی، اولین قدم این است که بدانیم چگونه تحلیل تکنیکال یاد بگیریم و سپس به شناخت الگوهای مختلف بپردازیم. در حالی که الگوی فنجان و دسته اصول اصلی ادامه را به اشتراک میگذارد، شکل و ویژگیهای منحصربه فرد آن آن را از سایر الگوهای ادامهای که معمولاً مشاهده میشوند متمایز میکند:
- پرچمها: این الگوها نشان دهنده تثبیتهای کوتاه مدت است که با افزایش سریع قیمت و به دنبال آن یک حرکت جانبی مختصر مشخص میشود.
تفاوت: بر خلاف فنجان و دسته، پرچمها با مدت کوتاهی مشخص میشوند که اغلب فقط چند هفته طول میکشد. آنها همچنین شامل تغییر ناگهانی قیمت نسبت به فنجان و دسته هستند. مرحله تثبیت بسیار فشرده است، در حالی که مرحله تثبیت فنجان تدریجی تر و گردتر است.
- مثلث ها (صعودی، نزولی، متقارن): مثلثها الگوهای تثبیت هستند که وقتی قیمت در خطوط روند همگرا نوسان می کند، شکل می گیرند.
تفاوت: در حالی که هر سه نوع می توانند در یک روند ادامه دهنده رخ دهند، مثلث ها بی ثبات تر و کمتر تعریف شده اند. الگوهای فنجان و دسته دارای شکل U مشخصی هستند، در حالی که مثلث دارای لبه مشخص تری است.
- بالا و سقوط: با خطوط روند همگرا مشخص می شوند که یا به سمت بالا (در حال سقوط) یا پایین (در حال افزایش) شیب دارند.
تفاوت: این گروه میتوانند الگوهای ادامه یا معکوس باشند. فنجان و دسته صرفاً یک الگوی ادامه است. بالا و سقوط با تشکیل مخروطی مشخص میشود، در حالی که فنجان و دسته دارای پایه گستردهتری است.
مستطیلها (کانالهای افقی): مستطیلها دورهای از تثبیت جانبی در سطوح حمایت و مقاومت افقی را نشان میدهند.
تفاوت: مستطیلها دارای بالا و پایین صاف هستند و یک کانال افقی را تشکیل میدهند. در مقابل، فنجان و دسته دارای پایین گرد و دستهای به سمت پایین است. هدف برای مستطیل از ارتفاع الگو استفاده می کند.
- الگوهای سر و شانه (الگوهای معکوس): اگرچه به نظر می رسد یک الگوی صعودی است، اما اغلب با احساسات نزولی همراه است، زیرا یک الگوی معکوس است.
تفاوت: فنجان و دسته یک الگوی ادامه دهنده است که روند موجود را تقویت می کند، در حالی که الگوی سر و شانه نشان دهنده یک روند معکوس بالقوه است. دارای سه قله برجسته است که قله میانی بالاترین (سر) و دو قله دیگر (شانه ها) پایین تر و تقریباً از نظر ارتفاع برابر است.
در ادامه تفاوت الگوی فنجان و دسته با سایر الگوها را جهت کمک به درک بهتر و سریعتر شما در جدول آوردهایم:
جدول تفاوت الگوی فنجان و دسته با سایر الگوها
الگو | توضیحات | تفاوت با الگوی فنجان و دسته |
پرچمها | تثبیت کوتاهمدت پس از افزایش سریع قیمت | مدت کوتاهتر (چند هفته)، تغییر ناگهانی قیمت، مرحله تثبیت فشردهتر |
مثلثها (صعودی، نزولی، متقارن) | نوسان قیمت در خطوط روند همگرا | بیثباتتر، بدون شکل U مشخص، دارای لبههای تیزتر |
بالا و سقوط | خطوط روند همگرا با شیب صعودی یا نزولی | میتواند الگوی معکوس باشد، دارای مخروط مشخص، پایه باریکتر |
مستطیلها (کانالهای افقی) | تثبیت جانبی در حمایت و مقاومت افقی | بالا و پایین صاف، بدون پایین گرد، کانال افقی مشخص |
سر و شانه | الگوی معکوس با سه قله برجسته | نشاندهنده تغییر روند، دارای قله میانی (سر) و دو قله متقارن (شانهها) |
استراتژی های معاملاتی مبتنی بر الگو فنجان و دسته
برای تأیید شکست الگو، استفاده از اندیکاتورها ضروری است؛ بنابراین، باید بدانیم چطور با اندیکاتورها تحلیل کنیم تا تصمیمات بهتری بگیریم. چندین استراتژی معاملاتی را می توان هنگام معامله الگوی فنجان و دسته به کار برد که عبارتند از:
- ورود برک آوت: این رایج ترین استراتژی ورود است. معامله گران به دنبال شکستی بالاتر از سطح مقاومت تشکیل شده توسط دسته هستند. شکست اغلب با افزایش حجم تأیید می شود. این استراتژی یکی از اصول کلیدی در آموزش بازارهای مالی است که معاملهگران باید با آن آشنا باشند.
- نقطه ورود: نقطه ورودی معمولاً کمی بالاتر از بالای دسته قرار می گیرد. مشابه سایر بازارها، در آموزش فارکس نیز ورود مناسب در معاملات الگوی فنجان و دسته میتواند سوددهی معاملات را افزایش دهد.
- دستور توقف ضرر: یک سفارش توقف ضرر را می توان دقیقاً زیر سطح پایین دسته یا پایین فنجان قرار داد، بسته به تحمل ریسک.
- قیمت هدف: قیمت هدف اغلب با اندازه گیری عمق فنجان و پیش بینی آن فاصله به سمت بالا از نقطه شکست محاسبه می شود. در معاملات ارزهای دیجیتال، تعیین قیمت هدف یکی از مباحث مهم در آموزش ارز دیجیتال است که با ابزارهای مختلف انجام میشود.
- ورود شکستن دسته :معامله گران محافظه کار ممکن است منتظر بمانند تا قیمت از دسته شکسته شود. برخی از معامله گران ممکن است در یک آزمون مجدد از سطح شکست وارد شوند.
- ورود زودهنگام در تکمیل دسته: معامله گران تهاجمی ممکن است با پیش بینی شکست، با تکمیل شکل گیری هندل وارد معامله شوند. این مستلزم تحمل ریسک بالاتری است.
- حفاظت از شکست کاذب: برای کاهش خطر شکستهای کاذب، معامله گران میتوانند از تأییدیههای اضافی مانند میانگین متحرک استفاده کنند.

4 نکته کلیدی در استفاده از الگو فنجان و دسته
الگوی فنجان و دسته یک شاخص تحلیل تکنیکال محبوب است که هم در معاملات سهام و هم در معاملات ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرد و نشان دهنده ادامه احتمالی روند صعودی است.
ویژگی های شناسایی آن، یک “فنجان” گرد و به دنبال آن یک “دسته” کوچکتر میباشد که به معاملهگران ارائه بصری یکپارچگی و پتانسیل شکست بعدی را ارائه میدهد.
با این حال، اهرم موفقیت آمیز این الگو مستلزم درک دقیق تفاوت های ظریف، معیارهای اعتبار و مشکلات احتمالی آن است.
در این قسمت از مقاله به نکات کلیدی در استفاده از الگوی فنجان و دسته خواهیم پرداخت:

1. شناسایی الگو فنجان ویژگی ها و تغییرات کلیدی
الگوی فنجان و دسته با دو مرحله مشخص، شناسایی می شود:
- فنجان: نشان دهنده یک دوره تثبیت قیمت پس از یک روند صعودی است. شکل فنجان باید گرد باشد و شبیه U باشد تا V تیز. یک V تند اغلب به جای ادامه، معکوس روند را نشان میدهد. عمق فنجان در حالت ایده آل باید بین 1/3 و 1/2 روند صعودی قبلی باشد. فنجان های عمیق تر می تواند نشان دهنده نوسانات بیش از حد یا شکست احتمالی روند کلی باشد.
- دسته: فنجان را دنبال میکند و یک ناحیه عقبنشینی یا یکپارچه کوچکتر است که معمولاً به سمت پایین شیب دارد. این کشش باید نسبتاً کم عمق باشد، معمولاً بین 1/3 و 1/2 عمق فنجان. دسته می تواند یک پرچم، پرچم، یا تثبیت محدوده محدود باشد. شکل و طول دسته میتواند متفاوت باشد، و حضور آن بسیار مهم است زیرا نشاندهنده مرحله نهایی استحکام قبل از شکست احتمالی است.
2. سیگنال های تایید
تایید قبل از ورود به معامله بر اساس الگوی فنجان و دسته بسیار مهم است.
تنها اتکا به ظاهر بصری الگو بدون تأیید سیگنال میتواند منجر به ضرر شود. عوامل کلیدی تایید عبارتند از:
- حجم: حجم در طول شکل گیری فنجان تمایل به کاهش دارد که نشان دهنده دوره تثبیت و کاهش فعالیت معاملاتی است. همانطور که قیمت به سطح مقاومت ایجاد شده توسط لبه فنجان نزدیک می شود، حجم باید شروع به افزایش کند که نشان دهنده علاقه ساختمان و پتانسیل شکست است. حجم به طور قابل توجهی بالاتر در طول شکست، اعتبار حرکت را تایید می کند و احتمال ادامه را افزایش می دهد.
- شکست بالای خط لبه: شکست بالای خط لبه (سطح مقاومت افقی در بالای فنجان) مهم ترین علامت تایید است. این باید با افزایش قابل توجهی در حجم اتفاق بیفتد. پس از شکست، آزمایش مجدد خط لبه (که اکنون به عنوان پشتیبان عمل می کند) می تواند اعتبار الگو را تأیید بیشتری کند.
- الگوهای کندل استیک: مشاهده الگوهای کندل صعودی در نزدیکی خط لبه یا در حین شکست، مانند الگوهای کندل صعودی یا الگوهای ستاره صبحگاهی، می تواند تأیید را بیشتر تقویت کند.
3. زمان بندی و نقاط ورود الگو فنجان
تعیین نقطه ورود بهینه برای به حداکثر رساندن پتانسیل سود و به حداقل رساندن ریسک ضروری است. استراتژیهای رایج ورود عبارتند از:
- ورود تهاجمی: ورود بلافاصله پس از شکست بالای خط لبه. هدف این استراتژی سرمایه گذاری بر روی شتاب اولیه است، اما خطر بیشتری برای شکست کاذب دارد.
- ورود محافظه کارانه: در انتظار آزمایش مجدد خط لبه (اکنون به عنوان پشتیبانی عمل می کند) پس از شکست. این یک نقطه ورود امن تر را ارائه میدهد زیرا اعتبار شکست را تأیید می کند، اما ممکن است منجر به از دست دادن برخی از دستاوردهای اولیه شود.
- ورود برکآوت را کنترل کنید: بعد از خروج قیمت از دسته وارد میشوید، که میتواند نقطه ورود کوچکتر و کم ریسکتر باشد، اما ممکن است سود کمتری به همراه داشته باشد.
استراتژی ورود انتخاب شده باید با تحمل ریسک و سبک معاملاتی معامله گر هماهنگ باشد.
بسیار مهم است که قبل از وجود سیگنال های تایید، از ورود پیش از موعد به معامله خودداری کنید.
4. تعیین اهداف سود و دستورات توقف ضرر
مدیریت ریسک موثر برای تجارت موفق بسیار مهم است. این شامل تعیین اهداف سود مناسب و دستورات توقف ضرر است:
- هدف سود: یک روش متداول برای تعیین هدف سود، اندازه گیری عمق فنجان و فاصله گرفتن از نقطه شکست به سمت بالا است. این یک هدف قیمت بالقوه را بر اساس حرکت ضمنی الگو فراهم می کند.
- ترتیب توقف ضرر: دستور توقف ضرر باید در زیر نقطه شکست، معمولاً زیر خط لبه یا زیر پایین دسته قرار داده شود. این به محدود کردن ضررهای احتمالی در صورت شکست شکست و معکوس شدن قیمت کمک می کند. قرار دادن دستور توقف ضرر باید با تحمل ریسک فردی معامله گر و نوسانات دارایی تعیین شود.

مطالعه موردی: تحلیل الگو فنجان و دسته در بازارهای مالی
الگوی فنجان و دسته را می توان برای ابزارهای مالی مختلف اعمال کرد، از جمله:
- سهام: این الگو به طور مکرر در سهام منفرد مشاهده میشود و فرصتهایی را برای موقعیتهای خرید فراهم میکند.
- شاخصها: این الگو همچنین میتواند در شاخصهای اصلی بازارظاهر شود و بر احساسات بازار تأثیر بگذارد.
- فارکس: حتی در بازار فارکس، میتوان از این الگو برای شناسایی روندهای بالقوه استفاده کرد.
- کالاها: فنجان و دسته را می توان در بازارهای کالایی مانند طلا، نفت و سایر کالاها یافت.
مثال: سهامی را تصور کنید که روند صعودی داشته است.
در طی چند ماه، قیمت یک ته گرد (فنجان) تشکیل میدهد و سپس به شکل یک دسته تثبیت میشود.
هنگامی که قیمت از مقاومت دستگیره با حجم بالا می شکند، به عنوان یک سیگنال خرید عمل می کند.
عمق فنجان اندازه گیری میشود و این فاصله به هدف قیمت بالاتر از نقطه شکست تبدیل میشود.
برای محافظت در برابر تلفات احتمالی، یک استاپ ضرر در زیر پایین دسته قرار داده شده است.
مزایا و محدودیتهای الگو فنجان و دسته در تحلیل تکنیکال
مزایا و معایب الگوی فنجان و دسته در تحلیل تکنیکال در این قسمت از مقاله بررسی میکنیم:
مزایای الگوی فنجان و دسته در تحلیل تکنیکال:
- قدرت پیش بینی قوی: الگوی فنجان به دلیل قابلیتهای پیش بینی آن به طور گستردهای شناخته شده است. تحقیقات و تحلیلهای تاریخی نشان میدهد که وقتی تایید شد، شکست از دسته اغلب به حرکتهای صعودی قابل توجهی منجر میشود و آن را به ابزاری موثر برای معامله گرانی تبدیل میکند که به دنبال سرمایه گذاری بر روندهای صعودی هستند.
- مدیریت ریسک پیشرفته: یکی از مزایای مهم الگوی فنجان و دسته، ریسک تعریف شدهای است که به معامله گران اجازه میدهد تا آن را بپذیرند. معامله گران با قرار دادن دستورات توقف ضرر در زیر سطح پایین دسته، میتوانند از ضررهای قابل توجه محافظت کنند و در عین حال نسبت ریسک به پاداش مطلوبی را حفظ کنند. این ویژگی با شیوههای صحیح مدیریت ریسک، که برای موفقیت بلند مدت تجارت ضروری است، هماهنگ است.
- بهینه سازی نقاط ورود و خروج: الگوی Cup and Handle سیگنالهای واضحی را برای ورود و خروج از معاملات ارائه میدهد. نقطه شکست که به طور کلی درست بالاتر از سطح مقاومت تشکیل شده در لبه فنجان شناسایی می شود، نشان دهنده یک فرصت خرید قوی است. این شکل گیری همچنین به معامله گران اجازه میدهد تا اهداف دقیق را بر اساس فاصله از انتهای فنجان تا نقطه شکست تعیین کنند و استراتژیهای خروج را بهینه کنند.
- تطبیق پذیری در میان طبقات دارایی: الگوی Cup و Handle را می توان برای طیف وسیعی از ابزارهای مالی، از جمله سهام، صندوق های سرمایه گذاری مشترک، ETF ها، کالاها و ارزهای دیجیتال اعمال کرد. این تطبیق پذیری آن را به ابزاری ارزشمند برای هر معامله گر تبدیل می کند، زیرا می توان از آن در زمینه ها و شرایط مختلف بازار استفاده کرد.
- ترکیب با سایر شاخص های فنی: الگوی فنجان و دسته را می توان به طور موثر با سایر شاخصهای فنی مانند میانگین متحرک، شاخص قدرت نسبی RSIو اصلاحات فیبوناچی ترکیب کرد تا یک استراتژی معاملاتی جامع ایجاد کند. این رویکرد چند وجهی امکان تأیید بهبود روندها و شرایط بازار را فراهم می کند و کارایی کلی معاملات را افزایش می دهد.
در حالی که الگوی فنجان و دسته ابزار ارزشمندی است، معامله گران باید از محدودیت های آن آگاه باشند. که در ادامه به آنها اشاره شده است.
معایب الگوی فنجان و دسته در تحلیل تکنیکال:
- سیگنال های کاذب: الگو گاهی اوقات ممکن است از کار بیفتد و منجر به شکست های کاذب شود. اعتبارسنجی دقیق با استفاده از حجم و سایر شاخص های فنی ضروری است.
- ذهنیت: شناسایی الگو می تواند ذهنی باشد. معامله گران مختلف ممکن است نمودار یکسان را متفاوت تفسیر کنند.
- نوسانات بازار: در طول دوره های نوسان بازار بالا، این الگو ممکن است کمتر قابل اعتماد باشد.
- پیچیدگی الگو: برخی از الگوهای فنجان و دسته ممکن است پیچیده باشند و برای شناسایی نیاز به تجزیه و تحلیل دقیق دارند.
سخن پایانی
الگوی فنجان و دسته ابزاری قدرتمند و قابل اعتماد برای تحلیلگران فنی است.
معامله گران با درک شکل گیری، زیربنای روانشناختی و استراتژیهای معاملاتی مناسب، میتوانند توانایی خود را در شناسایی فرصتهای خرید بالقوه و تصمیمگیری آگاهانه برای سرمایهگذاری به میزان قابل توجهی بهبود بخشند.
ترکیب این دانش با تکنیکهای قوی مدیریت ریسک، کلید استفاده موفقیت آمیز از الگوی فنجان و دسته است.
علاوه بر این، یادگیری مداوم و انطباق با بازار برای موفقیت بلندمدت در معاملات حیاتی است.
با تسلط بر این الگو، معامله گران میتوانند برتری قابل توجهی در دنیای پویا بازارهای مالی کسب کنند.