پایتون یا جاوا اسکریپت؟

پایتون و جاوا اسکریپت دو زبان بسیار محبوب هستند که در دنیای کدنویسی استفاده می‌شوند. انتخاب زبان مناسب برای شروع سفر برنامه ‌نویسی از میان دو گزینه محبوب پایتون و جاوا اسکریپت می‌تواند کاری دشوار باشد چرا که هر دو زبان دارای نقاط قوت و ویژگی‌های منحصر به فرد خود هستند که آن‌ها را به انتخاب‌های عالی تبدیل می‌کند. سوالی که بسیاری از مبتدیان با آن مواجه می‌شوند این است که کدام یک را باید به عنوان زبان اول یاد بگیرند؟

این مقاله جامع به مقایسه بین پایتون و جاوا اسکریپت می‌پردازد و به شما کمک می‌کند تا تصمیم آگاهانه‌ای در مورد اینکه کدام زبان ممکن است برای شما به عنوان یک برنامه ‌نویس مبتدی مناسب‌تر باشد، بگیرید.

کدام زبان برای برنامه نویسی بهتر است؟

پاسخ به این که کدام زبان “بهتر” است، بستگی به اهداف شما دارد. هر دو زبان توانمندی‌های زیادی دارند، اما در زمینه‌های مختلف می‌درخشند.

مطلب پیشنهادی: پیاده‌سازی اصول SOLID در برنامه نویسی شی گرا

• پایتون: زبان برنامه نویسی پایتون به دلیل خوانایی و سادگی و کاربردهای گسترده‌اش به‌ویژه در حوزه‌های علوم داده، یادگیری ماشین و توسعه وب (پشت سرور) شناخته شده است. پایتون یک زبان برنامه‌نویسی چندمنظوره است، به این معنی که می‌توان از آن برای کارهای مختلف برنامه‌نویسی استفاده کرد. دستور زبان آن برای انسان قابل درک و ساده است، که یادگیری آن را برای مبتدیان آسان می‌کند. همچنین پایتون دارای مجموعه بزرگی از کتابخانه‌ها و چارچوب‌هاست که آن را ابزاری قدرتمند برای کاربردهای پیچیده می‌سازد.
• جاوا اسکریپت: این زبان بیشتر به دلیل توسعه وب، به‌ویژه ایجاد تجربیات تعاملی در سمت کاربر شناخته می‌شود. زبان اسکریپت‌ نویسی سمت کلاینت برای برنامه‌های وب مدرن ضروری است. با چارچوب‌هایی مانند  Node.js، جاوا اسکریپت می‌تواند برای توسعه سمت سرور نیز استفاده شود و آن را به یک زبان کامل برای توسعه وب تبدیل می‌کند. کاربرد گسترده‌اش در توسعه وب بسیار مهم است.

در نهایت، پایتون برای برنامه‌نویسی چندمنظوره، اتوماسیون و تحلیل داده‌ها بهتر است، در حالی که جاوا اسکریپت برای توسعه وب و ایجاد برنامه‌های کاربردی تعاملی، غیرقابل جایگزین است.

جاوا اسکریپت یا پایتون برای مبتدیان

در تصمیم‌گیری بین پایتون و جاوا اسکریپت به عنوان زبان اول، عوامل مختلفی مطرح است. این عوامل شامل منحنی یادگیری، سادگی دستور زبان، موارد استفاده و پشتیبانی جامعه هستند که در ادامه برای هریک از زبان‌ها بررسی شده است:

پایتون برای مبتدیان:

• دستور زبان ساده: دستور زبان پایتون اغلب به زبان انگلیسی تشبیه می‌شود که آن را قابل خواندن‌تر و برای مبتدیان آسان‌تر می‌کند. پایتون بسیاری از پیچیدگی‌های فنی را پنهان می‌کند و به شما امکان می‌دهد تا بر روی یادگیری مفاهیم برنامه ‌نویسی تمرکز کنید تا اینکه نگران جزئیات پیچیده دستور زبان باشید.
• موارد استفاده گسترده: ماهیت چندمنظوره پایتون به مبتدیان این امکان را می‌دهد تا زمینه‌های مختلفی مانند توسعه وب، اتوماسیون، علم داده و هوش مصنوعی را بدون نیاز به تغییر زبان کشف کنند.
• پشتیبانی جامعه: جامعه پایتون یکی از بزرگ‌ترین جوامع است و به دلیل منابع آموزشی، آموزش‌ها و کتابخانه‌های فراوان، پیدا کردن کمک و راهنما برای مبتدیان آسان‌تر است.
• تاکید آموزشی: پایتون به دلیل سادگی و چندمنظوره بودن اغلب در مدارس و دانشگاه‌ها به عنوان زبان برنامه‌نویسی مقدماتی آموزش داده می‌شود.

جاوا اسکریپت برای مبتدیان:

• نتایج فوری: جاوا اسکریپت اغلب به دلیل بازخورد فوری‌ برای مبتدیان جذاب است. وقتی یک صفحه وب را با جاوا اسکریپت تغییر می‌دهید، تغییرات را فوراً می‌توانید ببینید که این امر می‌تواند برای کسانی که تازه شروع کرده‌اند انگیزه‌بخش باشد.
• توانایی‌های Full-Stack: با ظهور  Node.js، مبتدیان می‌توانند از جاوا اسکریپت برای کدنویسی در هر دو بخش سمت کلاینت (آنچه کاربر می‌بیند) و سمت سرور (منطق سرور) استفاده کنند که آن را به زبانی چندمنظوره برای توسعه وب تبدیل می‌کند.
• برنامه‌نویسی ناهمگام: جاوا اسکریپت به مبتدیان مفاهیمی مانند برنامه ‌نویسی ناهمگام را به زودی معرفی می‌کند که یک مفهوم حیاتی در توسعه وب مدرن است. اما این امر می‌تواند برای برخی از مبتدیان به دلیل پیچیدگی‌اش گیج‌کننده باشد.
• کاربرد گسترده در توسعه وب: اگر به دنبال ورود به دنیای توسعه وب هستید، یادگیری جاوا اسکریپت تقریباً ضروری است. جاوا اسکریپت پایه توسعه سمت کاربر است و به طور گسترده توسط مرورگرها پشتیبانی می‌شود.

بهترین زبان برنامه نویسی برای شروع

تعیین “بهترین” زبان برنامه‌نویسی برای شروع ذهنی است و به عوامل مختلفی بستگی دارد. با این حال، هم پایتون و هم جاوا اسکریپت اغلب به دلیل دسترسی‌پذیری و استفاده گسترده‌ برای مبتدیان توصیه می‌شوند. عواملی که قبل از انتخاب زبان برنامه نویسی باید به آن توجه کنید شامل موارد زیر می‌شود:

• اهداف یادگیری: می‌خواهید با برنامه‌نویسی به چه چیزی برسید؟
• حوزه‌های مورد علاقه: آیا بیشتر به توسعه وب، تحلیل داده یا برنامه‌نویسی عمومی علاقه دارید؟
• بازار کار: کدام مهارت‌ها در منطقه یا زمینه مورد نظر شما تقاضای بالایی دارند؟
• منابع یادگیری: در دسترس بودن آموزش‌ها، دوره‌ها و پشتیبانی جامعه
• چشم‌انداز بلندمدت: رشد زبان و ارتباط آینده آن در صنعت

جهت درک بهتر در جدول زیر پایتون و جاوا اسکریپت را بر اساس این عوامل مقایسه شده است:

جدول مقایسه جاوا اسکریپت و پایتون

جهت شروع برنامه نویسی، هر دو زبان استدلال‌های قوی برای “بهترین” بودن دارند، که انتخاب آن  بستگی به شرایط شخصی و اهداف شما دارد.

یادگیری پایتون برای مبتدیان

پایتون به دلیل چندین ویژگی کلیدی، شهرتی به عنوان یک زبان عالی برای مبتدیان برنامه‌نویسی کسب کرده است. مزایای یادگیری پایتون شامل موارد زیر می‌شود:

• خوانایی و سادگی: دستور زبان پایتون شبیه زبان انگلیسی است که یادگیری آن را بسیار آسان‌تر می‌کند. این امر زمان یادگیری را کاهش داده و به مبتدیان امکان می‌دهد تا بر روی تسلط بر مفاهیم اصلی برنامه ‌نویسی تمرکز کنند.
• چندمنظوره بودن: پایتون یک زبان چندمنظوره است، به این معنی که شما می‌توانید از آن در زمینه‌های مختلف از جمله توسعه وب، علم داده، یادگیری ماشین، اتوماسیون و حتی بازی‌سازی استفاده کنید. این ویژگی باعث می‌شود که اگر بخواهید حوزه‌های مختلفی را امتحان کنید، نیازی به یادگیری زبان جدیدی نداشته باشید.
• منابع یادگیری فراوان: جامعه پایتون بسیار بزرگ است و منابع آموزشی زیادی در دسترس است. از دوره‌های آنلاین تا انجمن‌های برنامه‌نویسی و مستندات فراوان، پایتون به عنوان یکی از زبان‌هایی که پشتیبانی قوی دارد شناخته می‌شود. همچنین، بسیاری از مدارس و دانشگاه‌ها نیز پایتون را به عنوان زبان اصلی خود برای آموزش برنامه‌نویسی انتخاب کرده‌اند.
• کتابخانه‌ها و چارچوب‌های قوی: پایتون دارای مجموعه وسیعی از کتابخانه‌ها و چارچوب‌ها می‌باشد که کارهای پیچیده را ساده‌تر می‌کند. برای مثال، در حوزه یادگیری ماشین می‌توان از کتابخانه‌هایی مانند TensorFlow و scikit-learn استفاده کرد. در توسعه وب، چارچوب‌هایی مانند Django و Flask به شما کمک می‌کنند تا به سرعت وب‌سایت‌های کارآمد بسازید.

یادگیری جاوا اسکریپت برای مبتدیان

یادگیری جاوا اسکریپت نیز می‌تواند یک انتخاب عالی برای مبتدیان باشد، به‌ویژه اگر به دنیای توسعه وب علاقه‌مند هستید. مزایای یادگیری جاوا اسکریپت برای شروع برنامه نویسی به شرح زیر است:

• مناسب برای توسعه وب: اگر هدف شما توسعه وب است، یادگیری جاو ااسکریپت بسیار ضروری است. همه مرورگرهای وب از جاوا اسکریپت برای اضافه کردن تعامل و دینامیک به صفحات وب استفاده می‌کنند. جاوا اسکریپت زبان اصلی برای طراحی وب‌سایت‌های تعاملی است و بدون آن، مرورگرها تنها صفحات استاتیک HTML و CSS را نمایش می‌دهند.
• بازخورد سریع: یکی از مزایای اصلی جاوا اسکریپت برای مبتدیان این است که به سرعت نتایج کار خود را در مرورگر می‌بینید. وقتی کدی را در جاوا اسکریپت تغییر می‌دهید، می‌توانید به‌طور مستقیم در مرورگر نتایج آن را مشاهده کنید. این بازخورد فوری می‌تواند برای یادگیری بسیار مفید و انگیزه‌بخش باشد.
• کاربرد در سمت کلاینت و سرور: با ظهور  Node.js، جاوا اسکریپت دیگر فقط یک زبان سمت کلاینت نیست. اکنون می‌توانید با جاوا اسکریپت کد سمت سرور نیز بنویسید، به این معنی که می‌توانید یک برنامه وب کامل (هم سمت کلاینت و هم سمت سرور) را تنها با جاوا اسکریپت ایجاد کنید.
• چارچوب‌های مدرن: جاوا اسکریپت دارای چارچوب‌ها و کتابخانه‌های قدرتمندی مانند  React، Angular، و Vue.js است که توسعه وب را سریع‌تر و کارآمدتر می‌کنند. این چارچوب‌ها به شما کمک می‌کنند تا برنامه‌های کاربردی وب پیچیده‌ای بسازید و این فرصت را دارید که با تکنولوژی‌های مدرن‌تر آشنا شوید.

مطلب پیشنهادی: نقش هوش مصنوعی در انتخاب دوره‌های آموزشی

تفاوت زبان جاوا اسکریپت و پایتون

پایتون و جاوا اسکریپت تفاوت‌های زیادی در کاربرد و ساختار دارند. در ادامه تفاوت‌های این دو زبان بیان شده است:

• ویژگی‌های نحو و زبان:
  • پایتون: پایتون بر خوانایی کد تأکید دارد و با استفاده از (indentation) به جای براکت یا پرانتز برای مشخص کردن بلوک‌های کد، یادگیری را برای برنامه‌ نویسان تازه‌کار ساده و شهودی می‌کند. این زبان از پارادایم‌های برنامه‌نویسی شی‌گرا و رویه‌ای پشتیبانی می‌کند و ویژگی‌های پیشرفته‌ای مانند تایپ پویا، مدیریت خودکار حافظه، و کتابخانه استاندارد گسترده را شامل می‌شود.
  • جاوا اسکریپت: نحو جاوا اسکریپت کمی پیچیده‌تر است و به خصوص برای برنامه‌نویسان مبتدی، چالش‌برانگیزتر می‌باشد. این زبان از نحو به سبک C با استفاده از پرانتزهای `{}` برای مشخص کردن بلوک‌های کد و نیم‌ ویرگول برای پایان دادن به عبارات پیروی می‌کند. جاوا اسکریپت از پارادایم‌های برنامه‌ نویسی شی‌گرا و رویه‌ای پشتیبانی می‌کند و دارای ویژگی‌هایی مانند تایپ پویا، توابع درجه یک (first-class functions) و closure می‌باشد.
• عملکرد و محیط اجرا:
  • پایتون: پایتون یک زبان تفسیر شده است، یعنی مفسر کد را خط به خط اجرا می‌کند بدون اینکه نیاز به کامپایل باشد. این ویژگی می‌تواند باعث شود اجرای کدها کندتر از زبان‌های کامپایل شده مانند C یا C++ باشد. با این حال، سادگی و سهولت استفاده از پایتون باعث شده که بسیاری از توسعه ‌دهندگان آن را ترجیح دهند. همچنین می‌توان عملکرد آن را از طریق بهینه‌سازی‌های کد، استفاده از ساختارهای داده داخلی و کتابخانه‌های شخص ثالث نوشته شده به زبان‌های دیگر، بهبود بخشید.
  • جاوا اسکریپت: جاوا اسکریپت نیز یک زبان تفسیر شده است، اما محیط اجرایی آن بسته به اینکه در مرورگر وب (کلاینت) یا در سرور (با استفاده از Node.js) اجرا شود، متفاوت است. در مرورگرهای وب، موتورهای جاوا اسکریپت مانند V8 (در کروم) یا SpiderMonkey (در فایرفاکس) مسئول اجرای کد هستند. در سمت سرور، جاوا اسکریپت از طریق محیط Node.js اجرا می‌شود که به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا برنامه‌های سمت سرور را با استفاده از جاوااسکریپت بنویسند.

• منحنی یادگیری و منابع:
  • پایتون: به دلیل نحو ساده و مستندات گسترده، پایتون یکی از بهترین گزینه‌ها برای برنامه‌نویسان تازه‌کار است. منابع آنلاین بسیاری از جمله دوره‌ها، کتاب‌ها و آموزش‌های تعاملی برای یادگیری این زبان در دسترس است. علاوه بر این، جامعه پایتون فعال و حمایتی است و می‌توان از طریق جلسات، کنفرانس‌ها و انجمن‌های آنلاین از آن استفاده کرد.
  • جاوا اسکریپت: نحو جاوا اسکریپت به دلیل پیچیدگی‌های آن مانند اجبار تایپ (type coercion) و مدیریت ناهمزمان (asynchronous handling)، چالش‌های بیشتری برای مبتدیان دارد. اما با تمرین و تمرکز می‌توان بر این چالش‌ها غلبه کرد. جامعه جاوا اسکریپت بسیار فعال است و منابع متعددی از جمله کمپ‌های کدنویسی، دوره‌های آنلاین و کتاب‌ها برای یادگیری آن در دسترس می‌باشد.
• حمایت از اکوسیستم و جامعه:
  • پایتون: پایتون اکوسیستم گسترده‌ای از کتابخانه‌ها و ابزارها را برای توسعه در زمینه‌های مختلف مانند توسعه وب، علم داده و یادگیری ماشین فراهم می‌کند. جامعه پایتون فعال و مشارکتی است و از طریق کنفرانس‌ها، ملاقات‌ها، و پلتفرم‌های مختلف آنلاین از جمله Stack Overflow به اشتراک دانش و همکاری می‌پردازد.
  • جاوا اسکریپت: اکوسیستم جاوا اسکریپت، به‌ویژه با استفاده از npm (مدیریت بسته‌ها)، بسیار گسترده است و از بزرگ‌ترین اکوسیستم‌های منبع‌باز جهان به شمار می‌رود. فریم‌ورک‌های محبوبی مانند React، Angular و Vue.js در زمینه توسعه front-end، و فریم‌ورک‌هایی مانند Express.js برای سمت سرور، در دسترس هستند.

• بازار کار و فرصت‌های شغلی:
  • پایتون: پایتون به دلیل استفاده گسترده در صنایع مختلف از جمله علم داده، هوش مصنوعی و توسعه وب، یکی از پرتقاضاترین زبان‌های برنامه‌نویسی در بازار کار است. توسعه‌دهندگان پایتون می‌توانند در نقش‌های مختلفی از جمله مهندسان نرم‌افزار، تحلیلگران داده و مهندسان یادگیری ماشین مشغول به کار شوند.
  • جاوا اسکریپت: به دلیل نقش جاوا اسکریپت به‌عنوان زبان اصلی توسعه وب، تقاضای بسیاری برای توسعه‌دهندگان جاوااسکریپت در بازار وجود دارد. از توسعه‌دهندگان front-end گرفته تا توسعه‌دهندگان back-end که با استفاده از Node.js کار می‌کنند، جاوا اسکریپت انتخاب اصلی بسیاری از شرکت‌های فناوری است.

سخن پایانی

انتخاب بین پایتون و جاوا اسکریپت به عنوان نقطه شروع برای سفر برنامه‌ نویسی تصمیمی است که به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله علایق شما، اهداف شغلی و نوع پروژه‌هایی که می‌خواهید روی آنها کار کنید.

همانطور که گفته شد پایتون در سادگی و خوانایی خود می‌درخشد، که آن را به انتخابی عالی برای مبتدیانی تبدیل می‌کند. تنوع آن در حوزه‌های مختلف، از توسعه وب گرفته تا علم داده و هوش مصنوعی، آن را به زبانی ارزشمند برای یادگیری تبدیل می‌کند. حضور قوی پایتون در محاسبات علمی و تحلیل داده نیز آن را به گزینه‌ای جذاب برای علاقه‌مندان به این زمینه‌ها تبدیل می‌کند.

از طرف دیگر، جاوا اسکریپت ستون فقرات توسعه وب مدرن محسوب می‌شود. فراگیری آن در مرورگرهای وب و قابلیت‌های رو به رشد در برنامه‌نویسی سمت سرور آن را به مهارتی ضروری برای توسعه‌دهندگان وب آینده تبدیل می‌کند. بازخورد بصری فوری و ماهیت تعاملی جاوا اسکریپت می‌تواند برای مبتدیان جذاب باشد، و تقاضای بالا برای توسعه‌دهندگان جاوا اسکریپت در بازار کار مزیت قابل توجهی است.

در نهایت، هر دو زبان نقاط قوت خود را دارند و هر کدام می‌توانند نقطه شروع خوبی برای حرفه برنامه ‌نویسی باشند. بهترین انتخاب به علایق شخصی و آرزوهای شغلی شما بستگی دارد. بسیاری از توسعه‌دهندگان حتی تصمیم می‌گیرند با گذشت زمان هر دو زبان را یاد بگیرند، زیرا آنها در بسیاری از استک‌های فناوری مدرن به خوبی یکدیگر را تکمیل می‌کنند. برای شروع یادگیری می‌توانید انواع دوره‌های جامع و کامل زبان پایتون و جاوا اسکریپت را در تیموتی مشاهده و پس از مقایسه با یکدیگر انتخاب نمایید.

به یاد داشته باشید، مهم‌ترین عامل این است که برنامه‌نویسی را شروع کنید و به آن پایبند باشید. ثبات در یادگیری و تمرین کلید تسلط بر هر زبان برنامه‌ نویسی است. هر زبانی که انتخاب کنید، شما در مسیر هیجان‌انگیز برنامه‌نویسی قدم گذاشته‌اید، که درهای بی‌شماری را به سوی فرصت‌های بی‌پایان در دنیای به طور فزاینده دیجیتال به روی شما باز می‌کند.